โดยความแตกต่างของกาแฟ Arabica อราบิก้า กับ Robusta โรบัสต้า
แหล่งที่ปลูกกาแฟ
อราบิก้า : โดยส่วนใหญ่จะปลูกบนพื้นที่สูง บนภูเขา บนดอย ซึ่งควรจะอยู่เหนือระดับน้ำทะเล มากกว่า 1,000+ เมตรเหนือระดับน้ำทะเล ในประเทศไทยที่นิยมปลูกกาแฟอราบิก้า จึงเป็นแทบภาคเหนือ เช่น เชียงใหม่ เชียงราย น่าน แม่ฮ่องสอน ฯ
โรบัสต้า : สามารถปลูกบนพื้นที่ต่ำได้ เพราะสายพันธ์โรบัสต้ามีภูมิคุ้มกันที่แข็งแรง ต่อสภาพอากาศได้ดี ทำให้สามารถปลูกได้ตั้งแต่ 200 - 800 เมตรเหนือระดับน้ำทะเลได้ สำหรับในประเทศไทย จังหวัดที่นิยมปลูกกาแฟโรบัสต้า เช่น จ.ชุมพร ระนอง สุราษฎร์ธานี ฯ
ลักษณะเมล็ดกาแฟ
อราบิก้า : เมล็ดกาแฟหลังการคั่ว จะมีความเรียว เป็นวงรี มีแกนของเมล็ดกาแฟจะเป็นลักษณะตัว S และสีจะดูเข้มกว่า
โรบัสต้า : เมล็ดกาแฟหลังการคั่ว จะมีความกลม มีแกนของเมล็ดกาแฟจะเป็นลักษณะเส้นตรง และสีจะดูสดกว่า (ในการคั่วที่ระดับเท่ากัน)
(*แต่เดี๋ยวนี้เมล็ดโรบัสต้า ได้มีการพัฒนาสายพันธ์ขึ้น ทำให้ลักษณะเมล็ดค่อนข้างใกล้เคียงกับเมล็ดอราบิก้า)
คุณค่าทางสารอาหาร
อราบิก้า : ปริมาณคาเฟอีนในกาแฟอราบิก้า จะมีค่อยข้างต่ำ เฉลี่ยประมาณ 1.5% ต่อเมล็ด แต่มีระดับน้ำตาลค่อนข้างสูง และมีกรดไขมันดีในเมล็ดกาแฟสูง
โรบัสต้า : ปริมาณคาเฟอีนในกาแฟโรบัสต้า จะสูงกว่ามาก เฉลี่ยประมาณ 3% ต่อเมล็ด (ประมาณ 2-3 เท่า) แต่ให้ระดับน้ำตาลต่ำ และกรดไขมันดีในเมล็ดกาแฟน้อยกว่า
รสชาติของกาแฟ
อราบิก้า : เมื่อเปรียบเทียบในระดับการคั่วเหมือนกัน รสชาติที่ได้จากเมล็ดกาแฟอราบิก้า จะให้รสชาติที่นุ่มลึก และมีความหวานมากกว่า
โรบัสต้า : ส่วนรสชาติที่ได้จากเมล็ดกาแฟโรบัสต้า จะให้รสชาติที่เข้ม หนักแน่นมากกว่า และจะติดรสเปรี้ยวด้วย
ตารางเปรียบเทียบ ความแตกต่างระหว่างเมล็ดกาแฟ Arabica vs Robusta